Over kikkers en schokbrekers

Door Diem Wolff
diem.wolff@archief.beteor.nl

Tja, wat hebben kikkers te maken met tegenslag in het leven? En wat is ‘PsyCap’? Heeft het eigenlijk wel zin om weer een blogje te lezen van iemand met een meninkje?

Ja en nee. Ik leg het graag uit, maar dan moet u wel verder lezen.

Oude wijn in nieuwe zakken
PsyCap staat voor ‘psychological capital’ en werd bedacht door de onderzoeker Fred Luthans en anderen. Luthans vraagt zich af hoe mensen in organisaties het hoofd boven water houden. Hij spreekt over ‘positive organizational behavior’: over welke krachten beschikken werknemers en hoe kunnen die gemeten, ontwikkeld en gemanaged worden. Dat klinkt verdacht veel als ‘human resource management’, maar met een positive draai, vindt u niet? Wat kunt u ermee, en wat kunt u er nog meer mee? En: is er eigenlijk wel nieuws onder de zon?

Psychologisch kapitaal: oude wijsheid in management-taal
Werkgevers vinden het natuurlijk fijn wanneer mensen goed in hun vel zitten en goed presteren. Het verzuim is laag, mensen doen graag hun best en voelen zich betrokken. En het is helemaal prachtig wanneer dat nog gestimuleerd en beheersd kan worden ook! Maar wanneer we onder de motorkap kijken, dan blijkt psychologisch kapitaal oeroud te zijn. Het gaat namelijk over optimisme, geloof in eigen kunnen, hoop en veerkracht. Het goede nieuws: dat is allemaal te leren!

Spoedcursus: hoe wordt ik een optimist?
U kent ze wel: van die geboren optimisten voor wie de zon altijd schijnt. Zelf ben ik er tamelijk jaloers op. Maar optimisme is te leren. Zo is het bijvoorbeeld nuttig om eens goed op die rasoptimisten te letten want het zijn effectieve rolmodellen. Optimisten doen en denken anders en dat kun je nadoen. Rationeel denken helpt ook. Stop met het meesleuren van uw mobiele berenfokkerij en onderzoek eens kritisch uw eigen rampscenario’s (die nooit uitkomen) en uw eeuwige behoefte aan erkenning (die u nooit krijgt van degenen van wie u die het liefste heeft) – om maar eens wat te noemen…

Geloof in eigen kunnen
Dat is meer dan alleen maar iets goed kunnen, zoals uw vak of hoe u startkabels gebruikt. Het gaat hier ook om uw diepe geloof in uw vermogen om het leven aan te kunnen, wat er ook op uw pad komt. Het aanleren en oefenen van levensvaardigheden helpt hier. Heeft u al geleerd hoe u goed moet rouwen? Hoe u afscheid neemt van idealen en toch ’s morgen weer uw bed uit komt? Weet u eigenlijk wel hoe goed het met u gaat en waar u dat aan merkt? Bent u in contact met uw gevoelens en wat uw lijf u allemaal vertelt (als u maar tijd kon maken om te luisteren)? Oefent u uw levensvaardigheden wel eens?

Hoop (doet leven?)
Vindt u het vreemd om over ‘hoop’ te denken als iets dat geleerd kan worden? Dat is dan de eerste stap. Want hoop is te leren door kleine stapjes te zetten op weg naar doelen. Kleine stapjes slagen vaak. De grootte van de stap maakt niet uit, als u maar in de goede richting beweegt. Het maken van actieplannetjes met alternatieven helpt ook, want daarmee denkt u al automatisch aan wat er mis kan gaan. En bent u dus voorbereid wanneer de klappen vallen. Het helpt om dingen die u van plan bent, te doordenken, te visualiseren. Let maar eens op die ene rasoptimist in uw kennissenkring: hoe vaak zegt ze ‘Ik zie het helemaal voor me’?

En dan nu eindelijk die kikker!
En wat heeft die dan weer met een schokbreker te maken? Sorry, ik breng u van de wijs. Ik eis nu misschien teveel van uw veerkracht. Want daar hebben we het over. Veerkracht is niet een soort mentale schokbreker waarmee u tegenslag opvangt. Veerkracht is wat een kikker goed kan: opspringen, neerkomen en weer verder springen. ‘Resilience is bouncing forward’. U wordt er sterker van. En dat leert u door positieve doelen te stellen, in plaats van iets te willen vermijden. Het is toch veel leuker om te denken dat u over een jaar langere fietstochten kunt gaan maken, dan te denken dat u moet stoppen met het drinken van Belgisch bier? Wat motiveert u het meest? Het helpt ook om vooraf risico’s in kaart te brengen en wat noodplannetjes achter de hand te hebben. Breng ook eens in kaart op wie u terug kunt vallen en wie u kunnen helpen. En op welke kwaliteiten van uzelf u altijd terug kunt vallen wanneer het eens tegen zit.

En verder zou ik als ik u was niet al te optimistisch zijn over de slagingskans van al deze goede raad. Het is namelijk behoorlijk hard werken en vraagt creativiteit, afwisseling en volhouden. En dat met zoveel leuke series op Netflix…

[box]Wilt u meer rente op uw psychologisch kapitaal?? Neem contact op met Diem Wolff (06 20 62 71 04) of stuur hem een mail. [/box]