Gitaar leren spelen op je ouwe dag – over oefenen
Tja, je bent een man van middelbare leeftijd met een nieuwe hobby. Een hobby met fraaie spullen die herrie maken. Voelt u hem al aangekomen? Midlife crisis? Weltschmertz? ‘Rage against the dying of the lights’? Of is hier meer aan de hand?
Ruim drie jaar geleden besloot ik gitaarles te nemen. Ik speel al jaren als drummer in een rockband. De aanblik van mijn bandgenoten met schitterende gitaren om hun nek werd me teveel. ‘Dat wil ik ook kunnen’, dacht ik op een dag. Een gitaarleraar was zo gevonden en de eerste les was via de telefoon snel geboekt. “Wat heb ik nodig?” vroeg ik aan mijn nieuwe leraar. “Een gitaar”, zei hij.
Dingen zijn vooral heel moeilijk
Ik keek met gemengde gevoelens uit naar mijn eerste les. Op de middelbare school was ik gefrustreerd afgehaakt bij de muziekles. Eigenlijk was ik bij bijna alle vakken afgehaakt. Mijn muziekleraar had, net zoals zijn meeste collega’s, maar één indruk echt doen beklijven: zijn vak was moeilijk. En gitaar spelen gaat over akkoorden en toonladders en dus: moeilijk! Niet voor mij weggelegd. Mijn omgeving vond er ook wat van. “Leuk, maar op jouw leeftijd wordt je natuurlijk geen Jimi Hendrix meer”. Terwijl ik naar mijn eerste les reed dacht ik nog: ‘waar begin ik aan…’.
Wat hebben ze je wijsgemaakt?
Mijn gitaarleraar dacht er heel anders over.”‘Hoe oud ben jij dan? En hoezo, moeilijk? Heb je het al ooit eerder gedaan dan? Wat hebben ze jou wijsgemaakt? Ik zal jou eens wat vertellen, over drie jaar speel jij gitaar en weet je meer van toonladders en akkoorden dan die maten van jou in je band. Ik verwed er een krat bier onder. Maar dan wel Duits bier!”
Ja maar, dat kan toch niet?
Inmiddels ben ik drie jaar verder en hij had gelijk. Ik kan aardig gitaar spelen en ik kan theorieles geven aan de gitaristen in onze band. Ik kom nog niet eens in de buurt van Jimi Hendrix, maar ik weet wel hoe hij speelt. Ik kan zijn muziek analyseren en weet wat en hoe ik moet oefenen. Ik heb, kortom, alle bagage om zelfstandig en met de goede techniek op de gitaar uit de voeten te kunnen. Had ik dat drie jaar geleden durven denken? Nee, maar waarom eigenlijk niet? En wat heeft mijn gitaarleraar gedaan om te voorkomen dat ik gefrustreerd af zou haken?
Het is niet moeilijk, maar je moet er wel wat voor doen
Pas na twee jaar les hoorde ik mijn leraar voor het eerst zeggen: “Dit is een lastig stukje”. Mijn leraar is er een meester in om geen drempels op te werpen. Zijn stelregel is: analyseer wat je wilt leren en in welke stapjes je dat kunt doen. Hij is een koppige optimist die er in gelooft dat je heel ver kunt komen, mits je goed oefent – met de nadruk op goed.
Gitaar ‘spelen’ is iets anders dan gitaar ‘studeren’
Mijn leraar heeft mij geleerd wat ‘deliberate practice’ is. Zomaar met het verstand op nul voor de televisie gaan zitten tokkelen is niet hetzelfde als studeren. Sterker nog: het vergroot de kans dat je fouten gaat zitten oefenen. Studeren is: beslissen wat je wilt gaan oefenen en jezelf een doel stellen. Vervolgens je herinneren wat je daarvoor moet kunnen en waar je op moet letten. En tenslotte weten hoe je dat dan moet gaan oefenen.
Hoe pakt dat nou uit voor – bijvoorbeeld – het aanleren van andere vaardigheden? Hoe zit het bijvoorbeeld met beter leren communiceren?
Stap 1: wat wil ik eigenlijk oefenen?
‘Beter leren communiceren’ is niet concreet genoeg. Kijk eens naar jezelf door de ogen van een ander. Wat ziet die ander, als je ‘beter aan het communiceren bent’? Stel je open vragen? Vat je de woorden van de ander accuraat samen? Merkt de ander dat je jouw gevoelens beter onder woorden kunt brengen? Merkt de ander dat je slecht nieuws respectvol, maar ook duidelijk overbrengt? En welke woorden gebruik je dan?
Stap 2: jezelf eraan herinneren wat je dient te onthouden
‘Open vragen leren stellen’ is al een stap concreter. Maar wat zijn eigenlijk open vragen? Hoe kun je van een gesloten vraag een open vraag maken? Wanneer zijn open vragen nuttig en wanneer kun je beter een gesloten vraag stellen? Hoe voorkom je dat jouw open vragen de ander beginnen te irriteren? Wat wil je eigenlijk met het stellen van open vragen bereiken?
Stap 3: weten hoe u moet oefenen: neurologie in actie
Een basiswet uit de neurologie luidt: ‘Neurons that fire together, wire together’. Handelingen of gedachten die door jou worden herhaald versterken de verbindingen tussen jouw hersencellen. Soms wat sneller – motorische vaardigheden zoals gitaar leren spelen – en soms wat trager, zoals jouw mening over bijvoorbeeld religie of sexualiteit.
Goed nieuws: hersenen blijven tot op hoge leeftijd behoorlijk plastisch en oefenen helpt. Slecht nieuws: onze hersenen onthouden van alles, dus als je fouten oefent word je heel goed in fouten. Dat betekent kleine stappen foutloos oefenen. En niet te lang omdat jouw concentratie afneemt en de kans op het oefenen van fouten dan toeneemt.
Een tweede wet luidt: ‘If you don’t use it, you’ll loose it’. Verbindingen tussen hersencellen zwakken af wanneer ze niet worden gebruikt. En dat betekent dus: regelmatig oefenen met niet te grote tussenposen en veel pauzes – hersenen hebben rust nodig en blijven zich ontwikkelen, ook wanneer je even niet oefent. Elke werkdag één moment kiezen – een vergadering, een gesprek – om vijf minuten lang open vragen te oefenen. En daarna weer gewoon jezelf zijn. Mijn gitaarleraar noemt dat de ESD-methode: Every Single Day. Voor de ‘S’ gebruikt hij ook vaak een ‘F’. Hij blijft tenslotte een ouwe rocker…
[linkedin_share url=”https://archief.beteor.nl/news-item/gitaar-leren-spelen-op-je-ouwe-dag-over-oefenen/” style=”right” float=”left”] [twitter style=”horizontal” source=”Beteor” float=”left” lang=”nl”]
[hr]
De auteur van deze blog: Diem Wolff
Als arbeids- en organisatiepsycholoog en organisatie-adviseur coacht Diem individuen en teams, geeft hij trainingen en workshops, doet hij psychologisch onderzoek en adviseert hij organisaties over de inzet en ontwikkeling van mensen.
[hr]
[box]
Gerelateerde pagina’s
[/box]